Në shumë zona rurale, bletarët dhe fermerët punojnë afër njëri-tjetrit, ndonjëherë edhe pa ndërgjegjësim për ndikimet që mund të kenë tek njëri-tjetri. Një nga rreziqet më të mëdha për bletët është përdorimi i pesticideve dhe kimikateve në bujqësi.
Në këtë mësim do të shpjegojmë se:
-
si ndikojnë pesticidet tek bletët,
-
cilat janë shenjat e ekspozimit,
-
dhe si mund të bashkëpunoni me fermerët për të mbrojtur kolonitë.
☠️ Si ndikojnë pesticidet tek bletët?
Pesticidet janë kimikate që përdoren për të luftuar dëmtuesit e bimëve. Por, kur nuk përdoren me kujdes, ato mund të dëmtojnë edhe:
-
Sistemin nervor të bletëve, duke i dezorientuar ato;
-
Shkatërrojnë florën, duke larguar burimet e ushqimit;
-
Helmojnë nektarin dhe polenin, që më pas përthithet në koloninë e bletëve;
-
Vrasin bletët në mënyrë të drejtpërdrejtë, nëse janë të ekspozuara në spërkatje të drejtpërdrejta.
🐝 Shenjat që tregojnë ekspozimin e bletëve ndaj pesticideve:
-
Bletë të vdekura afër ose përreth kosheres
-
Bletë që lëvizin çuditshëm apo bien nga fluturimi
-
Aktivitet i ulët i kolonisë
-
Rënie e papritur në prodhimin e mjaltit
-
Rritje e sjelljeve agresive ose të çrregullta në bletë
🤝 Si të bashkëjetosh me fermerët?
Bashkëpunimi është çelësi për të mbrojtur si prodhimin bujqësor ashtu edhe shëndetin e bletëve. Ja disa hapa që mund të ndihmojnë:
1. Komunikoni rregullisht
-
Njoftoni fermerët që keni koshere afër.
-
Kërkoni që të informoheni kur planifikojnë të përdorin pesticide.
2. Sugjeroni spërkatje në kohë të përshtatshme
-
Fermerët mund të spërkasin në mbrëmje ose në mëngjes herët, kur bletët janë në kosheret.
-
Evitimi i spërkatjeve gjatë lulëzimit është thelbësor.
3. Vendosni tabelë paralajmëruese
-
Pranë koshereve vendosni një tabelë ku shkruhet: “Kosherë bletësh – ndalimi i spërkatjeve kimike”.
4. Sugjeroni përdorimin e pesticideve natyrale
-
Disa ferma mund të kalojnë në bujqësi më ekologjike, duke përdorur alternativa më pak toksike për bletët.
🛡️ Si të mbroni bletët në raste të rrezikut të spërkatjes?
-
Mbyllni përkohësisht hyrjen në koshere nëse e dini që do ketë spërkatje (vetëm për disa orë).
-
Siguroni ujë dhe ushqim brenda zonës së mbyllur, që të mos detyrohen të dalin.
-
Zhvendosja e përkohshme e koshereve mund të jetë zgjidhje në raste ekstreme.
🌱 Pse është e rëndësishme kjo temë?
Bletët janë polenizuesit kryesorë të shumicës së bimëve, dhe humbja e tyre ndikon drejtpërdrejt në bujqësi. Nëse fermerët dhe bletarët punojnë së bashku, të dyja palët përfitojnë:
-
rendimente më të larta për fermerët,
-
dhe bletë më të shëndetshme e më produktive për bletarët.
🧠 Përmbledhje e mësimit:
Problemi | Zgjidhja e mundshme |
---|---|
Përdorimi i pesticideve | Komunikim me fermerët, spërkatje jashtë orarit aktiv të bletëve |
Humbja e bletëve | Tabela paralajmëruese, mbyllje përkohësisht, zhvendosje |
Dëmtimi i florës | Mbjellja e bimëve mbështetëse për bletët |