Në shumë zona rurale, bletarët dhe fermerët punojnë afër njëri-tjetrit, ndonjëherë edhe pa ndërgjegjësim për ndikimet që mund të kenë tek njëri-tjetri. Një nga rreziqet më të mëdha për bletët është përdorimi i pesticideve dhe kimikateve në bujqësi.

Në këtë mësim do të shpjegojmë se:

  • si ndikojnë pesticidet tek bletët,

  • cilat janë shenjat e ekspozimit,

  • dhe si mund të bashkëpunoni me fermerët për të mbrojtur kolonitë.


☠️ Si ndikojnë pesticidet tek bletët?

Pesticidet janë kimikate që përdoren për të luftuar dëmtuesit e bimëve. Por, kur nuk përdoren me kujdes, ato mund të dëmtojnë edhe:

  • Sistemin nervor të bletëve, duke i dezorientuar ato;

  • Shkatërrojnë florën, duke larguar burimet e ushqimit;

  • Helmojnë nektarin dhe polenin, që më pas përthithet në koloninë e bletëve;

  • Vrasin bletët në mënyrë të drejtpërdrejtë, nëse janë të ekspozuara në spërkatje të drejtpërdrejta.


🐝 Shenjat që tregojnë ekspozimin e bletëve ndaj pesticideve:

  • Bletë të vdekura afër ose përreth kosheres

  • Bletë që lëvizin çuditshëm apo bien nga fluturimi

  • Aktivitet i ulët i kolonisë

  • Rënie e papritur në prodhimin e mjaltit

  • Rritje e sjelljeve agresive ose të çrregullta në bletë


🤝 Si të bashkëjetosh me fermerët?

Bashkëpunimi është çelësi për të mbrojtur si prodhimin bujqësor ashtu edhe shëndetin e bletëve. Ja disa hapa që mund të ndihmojnë:

1. Komunikoni rregullisht

  • Njoftoni fermerët që keni koshere afër.

  • Kërkoni që të informoheni kur planifikojnë të përdorin pesticide.

2. Sugjeroni spërkatje në kohë të përshtatshme

  • Fermerët mund të spërkasin në mbrëmje ose në mëngjes herët, kur bletët janë në kosheret.

  • Evitimi i spërkatjeve gjatë lulëzimit është thelbësor.

3. Vendosni tabelë paralajmëruese

  • Pranë koshereve vendosni një tabelë ku shkruhet: “Kosherë bletësh – ndalimi i spërkatjeve kimike”.

4. Sugjeroni përdorimin e pesticideve natyrale

  • Disa ferma mund të kalojnë në bujqësi më ekologjike, duke përdorur alternativa më pak toksike për bletët.


🛡️ Si të mbroni bletët në raste të rrezikut të spërkatjes?

  • Mbyllni përkohësisht hyrjen në koshere nëse e dini që do ketë spërkatje (vetëm për disa orë).

  • Siguroni ujë dhe ushqim brenda zonës së mbyllur, që të mos detyrohen të dalin.

  • Zhvendosja e përkohshme e koshereve mund të jetë zgjidhje në raste ekstreme.


🌱 Pse është e rëndësishme kjo temë?

Bletët janë polenizuesit kryesorë të shumicës së bimëve, dhe humbja e tyre ndikon drejtpërdrejt në bujqësi. Nëse fermerët dhe bletarët punojnë së bashku, të dyja palët përfitojnë:

  • rendimente më të larta për fermerët,

  • dhe bletë më të shëndetshme e më produktive për bletarët.


🧠 Përmbledhje e mësimit:

 

Problemi Zgjidhja e mundshme
Përdorimi i pesticideve Komunikim me fermerët, spërkatje jashtë orarit aktiv të bletëve
Humbja e bletëve Tabela paralajmëruese, mbyllje përkohësisht, zhvendosje
Dëmtimi i florës Mbjellja e bimëve mbështetëse për bletët