Të thuash “jo” nuk është mungesë edukate apo egoizëm – është një formë e shëndetshme e vetërespektit dhe menaxhimit të kohës. Shumë prej nesh e kanë të vështirë ta refuzojnë një kërkesë, qoftë nga frika se do zhgënjejnë dikë, do prishin marrëdhëniet, apo do duken të pasjellshëm. Por, nëse themi gjithmonë “po”, përfundojmë të ndiejmë lodhje, ankth apo madje edhe zemërim ndaj vetes.

Si të fillosh të thuash “jo” pa ndjerë faj:

  1. Refuzo me qetësi, jo me ndjesi faji
    Nuk ke pse e shpjegon çdo herë vendimin tënd. Një “Faleminderit që mendove për mua, por nuk mundem këtë herë” është më se i mjaftueshëm.

  2. Vendos kufij të qartë
    Kur njerëzit e kuptojnë që nuk je gjithmonë i/e gatshëm/me për çdo gjë, fillojnë të të respektojnë më shumë. Kufijtë nuk janë mure, janë mbrojtje.

  3. Mendo para se të pranosh
    Mos thuaj “po” menjëherë. Merr kohë: “Do ta mendoj dhe do të kthehem me përgjigje.” Kjo të jep hapësirë të reflektosh nëse ke dëshirë apo mundësi reale.

  4. Zëvendëso “po-në” automatike me qëllim
    Thuaj “po” vetëm kur ndihesh që vërtet dëshiron ta bësh diçka, jo për t’i bërë të tjerët të ndihen mirë në kurriz të vetes.

  5. Kujto që “jo” yt i sotëm, është “po” për veten tënde
    Kur refuzon diçka që nuk të shkon për shtat, i jep vetes kohë për gjërat që kanë më shumë rëndësi për ty – për pushim, për vetëzhvillim, për familjen.


Mësimi:
Të mësosh të thuash “jo” është si të stërvitësh një muskul – kërkon kohë, praktikë dhe vendosmëri. Por kur e bën, përmirëson marrëdhëniet, mirëqenien dhe jetën tënde në përgjithësi. Fillon të veprosh jo nga presioni, por nga zgjedhja. Dhe kjo është liria e vërtetë.


Ja disa shembuj praktikë si të thuash “jo” në mënyrë të sjellshme, pa bërë që personi tjetër të ndihet keq:

1. “Faleminderit shumë që më ke menduar, por këtë herë do të më duhet të refuzoj.”

Përshtatet kur dikush të fton diku apo të kërkon një ndihmë të lehtë.


2. “Do të doja shumë ta ndihmoja, por nuk kam mundësi për momentin.”

E përdor kur kërkojnë ndihmë, por ti ke prioritete të tjera.


3. “Nuk mund të marr përsipër edhe këtë, që të mos e bëj me gjysmë zemre.”

Tregon përgjegjësi dhe sinqeritet për cilësinë e angazhimit tënd.


4. “Duket si një mundësi e mirë, por nuk përputhet me prioritetet e mia tani.”

E përdor kur refuzon një projekt apo bashkëpunim.


5. “E vlerësoj që më pyete, por do të ishte më mirë të kërkosh dikë tjetër këtë herë.”

Refuzim i drejtëpërdrejtë por i sjellshëm.


6. “Do të më duhej të mendoj mirë për këtë. Të kthehem me përgjigje nesër?”

Kur nuk do të thuash “jo” menjëherë, por je pothuajse i/e sigurt që nuk mundesh.


7. “Jo tani, por mund të flasim për këtë në të ardhmen.”

Kur nuk është momenti i duhur, por nuk do të mbyllësh mundësinë për më vonë.


8. “Më vjen keq, por nëse do të thosha po, do të duhej të neglizhoja diçka tjetër të rëndësishme.”

Tregon që vendimi yt nuk është personal, por për shkak të rrethanave.


Këshillë:

Toni dhe shprehja e fytyrës janë po aq të rëndësishme sa fjalët. Thuaje “jo”-në me buzëqeshje, qetësi dhe respekt. Kjo e bën më të pranueshme për tjetrin dhe më të fuqishme për ty.


Përfundim:
Të thuash “jo” me mirësi nuk është ndalim, por një mënyrë për të mbrojtur kohën, energjinë dhe qëllimet e tua. Dhe kur e bëjmë me respekt, të tjerët nuk na gjykojnë – përkundrazi, na kuptojnë dhe na respektojnë më shumë.