Ashtu si çdo aset tjetër financiar, çmimi i Bitcoin-it përcaktohet nga oferta dhe kërkesa në treg. Kur kërkesa për Bitcoin rritet dhe oferta mbetet e kufizuar, çmimi rritet. Kur kërkesa bie ose oferta rritet, çmimi ulet.
Oferta e Kufizuar e Bitcoin-it
Bitcoin ka një ofertë maksimale të 21 milionë monedhave, gjë që e bën të ndryshëm nga monedhat tradicionale (si dollari ose euro), të cilat mund të shtypen pa limit nga bankat qendrore.
Elementët që ndikojnë ofertën e Bitcoin-it:
- Procesi i minierimit – Minatorët krijojnë Bitcoin të ri, por sasia e prodhuar zvogëlohet çdo katër vjet përmes një mekanizmi të quajtur halving. Aktualisht, shpërblimi për minatorët është 6.25 BTC për bllok, por do të ulet në 3.125 BTC në vitin 2024.
- Bitcoin të humbur – Shumë Bitcoin janë humbur përgjithmonë për shkak të humbjes së fjalëkalimeve ose çelësave privatë, duke ulur ofertën e qarkullueshme.
- Pronarët afatgjatë (HODLers) – Individët që blejnë Bitcoin dhe nuk i shesin për një kohë të gjatë zvogëlojnë ofertën në treg.
Kërkesa për Bitcoin
Kërkesa për Bitcoin ndryshon në bazë të faktorëve ekonomikë, teknologjikë dhe spekulativë.
Elementët që ndikojnë kërkesën:
- Interesi i investitorëve institucionalë – Kur kompani të mëdha dhe fonde investimi (si Tesla, MicroStrategy ose BlackRock) blejnë Bitcoin, kërkesa rritet dhe çmimi rritet.
- Inflacioni dhe pasiguria ekonomike – Në kohë krize ekonomike ose inflacioni të lartë, njerëzit shpesh kërkojnë Bitcoin si një “strehë e sigurt” për të mbrojtur vlerën e pasurisë së tyre.
- Legjislacioni dhe rregulloret – Nëse qeveritë e pranojnë ose mbështesin Bitcoin-in (si El Salvador, që e bëri Bitcoin monedhë zyrtare), kërkesa rritet. Përkundrazi, ndalimi i Bitcoin-it në vende si Kina mund të ulë kërkesën dhe të ndikojë negativisht në çmim.
- Pranimi në treg – Sa më shumë biznese dhe platforma të pranojnë Bitcoin si metodë pagese, aq më shumë rritet kërkesa.
- Spekulimi në treg – Shumë tregtarë blejnë dhe shesin Bitcoin për të përfituar nga lëvizjet e çmimit, duke shkaktuar periudha të papritura të rritjeve ose uljeve të mëdha.
Shiko po ashtu: Si të krijoni një portofol (wallet) Bitcoin?
Si ndikon ky balancim në çmimin e Bitcoin-it?
📈 Nëse kërkesa rritet, por oferta mbetet e kufizuar, çmimi i Bitcoin-it rritet.
📉 Nëse kërkesa bie ose oferta në treg rritet, çmimi i Bitcoin-it ulet.
Shembull praktik:
- 2021 – Kur Tesla dhe kompani të mëdha blenë Bitcoin dhe El Salvador e bëri atë monedhë zyrtare, çmimi arriti një rekord prej 69,000 USD.
- 2022 – Kriza ekonomike dhe dështimi i platformave të mëdha si FTX ulën besimin dhe kërkesën për Bitcoin, duke e çuar çmimin në më pak se 20,000 USD.
Përfundim:
Bitcoin funksionon sipas një ekonomie të thjeshtë të ofertës dhe kërkesës. Me një ofertë të kufizuar dhe kërkesë në rritje, shumë analistë besojnë se çmimi i tij do të vazhdojë të rritet me kalimin e kohës.