Kur një koloni rritet shumë dhe bletët ndjejnë se nuk ka më hapësirë, ato mund të vendosin të ndahen dhe të krijojnë një koloni të re, duke u larguar me një mbretëreshë të re ose të vjetër. Kjo ndarje quhet rojë (rojëzim).
Pse ndodhin rojëzimet?
Disa nga arsyet më të zakonshme janë:
- Mbipopullim në koshere
- Mungesë hapësire për vezë ose për magazinim të mjaltit
- Mbretëreshë e vjetër ose me fertilitet të ulët
- Instinkt natyror i kolonisë për t’u shumuar
Si duket një rojë?
- Një masë e madhe bletësh largohet nga koshera, shpesh me zhurmë të madhe.
- Zakonisht qëndrojnë përkohësisht në një degë peme, gardh apo mur në formën e një topi të madh me bletë.
- Brenda disa orësh (ose ditësh), mund të fluturojnë dhe të gjejnë një vend të ri.
⚠️ Pse duhet ta parandalosh?
Nëse nuk merr masa:
- Kolonia jote dobësohet shumë – sepse gjysma e bletëve ikin.
- Prodhimi i mjalti bie ndjeshëm.
- Mbretëresha e re mund të mos jetë e suksesshme.
- Mund të humbësh kontrollin mbi bletët që ikin.
Si ta parandalosh ndarjen e kolonisë?
1. Kontroll i rregullt gjatë pranverës dhe fillimit të verës
Kontrollo për:
- Qeliza mbretëreshe në ndërtim (formë të zgjatur, të hapura nga poshtë).
- Mbipopullim në korniza.
- Zvogëlim i hapësirës për vezë.
2. Shto hapësirë në koshere
- Vendos shtresa të reja (super) për të lehtësuar mbingarkesën.
- Vendos korniza bosh për ndërtim dhe vezë.
3. Heqja e qelizave mbretëreshe
- Gjatë kontrollit, nëse nuk planifikon ta ndash koloninë, hiq qelizat e mbretëreshës së re.
4. Ndaje vetë koloninë para se të ndodhë roja
- Ky quhet ndarje artificiale dhe është një teknikë shumë e mirë.
- Merr disa korniza me bletë, larva dhe ushqim dhe vendosi në një koshere të re.
- Kjo ul tensionin në koloni dhe shpesh parandalon rojën natyrore.
Nëse rojat ndodhin – çfarë të bësh?
Nëse roja është e varur diku:
- Merr një kosherë të zbrazët me disa korniza të ndërtuara ose me qeliza të hapura.
- Tund butësisht degën që bletët bien brenda kosheres.
- Vendose kosheren në një vend të freskët për 1–2 ditë dhe pastaj çoje në vendin e dëshiruar.
Nëse janë larguar:
- Është e vështirë t’i kthesh.
- Mund të kontrollosh zonën për t’i gjetur, por zakonisht humbasin.
Këshilla praktike
- Bletët në rojë nuk janë agresive – janë të mbushura me mjaltë dhe në kërkim të një shtëpie.
- Nëse do ta përdorësh rojën për një koshere të re, shto një mbretëreshë të re nëse nuk e kanë të tyren.
- Shëno mbretëreshat që t’i dallosh lehtë kur kolonitë fillojnë të bëjnë roje.
Përmbledhje e shpejtë
Veprim | Pse është i rëndësishëm |
---|---|
Kontroll i rregullt | Parandalon rojën në kohë |
Shtim hapësire | Zvogëlon dëshirën për ndarje |
Heqja e qelizave mbretëreshe | Ndihmon në ruajtjen e mbretëreshës aktuale |
Ndarja artificiale | Zgjidhje për të rritur numrin e kolonive |
Kapja e rojës | Mund të krijosh një koshere të re |