🟡 Hyrje
Ashtu si çdo kafshë tjetër, edhe pulat mund të preken nga sëmundje që ndikojnë në shëndetin e tyre dhe në prodhimin e vezëve ose mishit. Ky mësim të ndihmon të njohësh sëmundjet më të zakonshme dhe hapat për parandalim, që të mos të vijë puna te shërimi.
🟢 1. Sëmundjet më të zakonshme
Emri i sëmundjes | Shenjat kryesore | Rreziku |
---|---|---|
Newcastle | Kollitje, fishkëllim gjatë frymëmarrjes, rënie prodhimi | Shumë i lartë |
Gumboro | Dobësi, diarre e bardhë, humbje oreksi | Mesatar-lartë |
Bronshiti infektiv | Kollitje, rrjedhje nga hundët, rënie në vezë | Mesatar |
Koksidioza | Diarre me gjak, rënie peshe, qëndrojnë të veçuara | I lartë |
Morrat e pendëve | Kruarje, mungesë puplash, nervozizëm | I moderuar |
Pullorozë (Salmonella) | Diarre, era e rëndë, ngordhje te cicat | I lartë |
🟢 2. Si t’i parandaloni këto sëmundje?
✅ a. Vaksinimi i rregullt
-
Vaksinat kundër Newcastle, Gumboro, Bronshiti – jepen që në fazën e cicave.
-
Ndiqni kalendarin e vaksinimit (mund të sigurohet nga veterineri ose furnitorët e cicave).
✅ b. Higjiena maksimale
-
Pastrim javor i kotecit dhe enëve të ushqimit/ujit.
-
Ajrosje e mirë, pa lagështi.
-
Mos lejoni grumbullim të plehrave.
✅ c. Ushqim dhe ujë të pastër çdo ditë
-
Ushqimi i ndenjur ose me myk shkakton probleme serioze në sistemin tretës.
-
Uji i ndotur është burim bakteresh.
✅ d. Izolimi i pulave të sëmura
-
Sapo vëren shenja sëmundjeje, veço pulën dhe konsulto veterinerin.
-
Mos e përziej me të tjerat derisa të shërohet.
✅ e. Mos i mbipopullo ambientet
-
Shumë pula në pak hapësirë = stres + përhapje më e shpejtë e sëmundjeve.
✅ f. Parandalimi i parazitëve të jashtëm
-
Kontrollo çdo muaj për morra, rriqra, apo insekte në pendë.
-
Përdor rërë, hi ose produkte natyrale për banjë pluhuri.
🟢 3. Kur të thërrasësh veterinerin?
-
Kur ke humbje të papritura të pulave.
-
Nëse ka diare me gjak ose ngordhje të cicave.
-
Kur simptomat vazhdojnë më shumë se 2 ditë.
🟣 Përmbledhje
🗣️ “Më mirë të parandalosh sesa të kurosh.”
Rregullat e arta: higjienë + vaksinim + kontroll ditor i shëndetit.
🔍 Detyrë praktike
-
A ke ndonjë plan vaksinimi për pulat e tua?
-
Kur është hera e fundit që ke pastruar enët e ushqimit dhe ujit?
-
Shiko pendët dhe lëkurën e pulave – a shfaqin shenja të morrave?