Ndriçimi është një faktor kyç në prodhimin e vezëve. Trupi i pulës është i ndjeshëm ndaj kohëzgjatjes së dritës që merr çdo ditë. Në këtë mësim do të mësosh se si orët e dritës ndikojnë në hormonin që aktivizon vezëzimin dhe si ta përdorësh ndriçimin artificial në mënyrë të sigurt dhe të efektshme.

🟢 1. Si ndikon drita në vezëzim?

  • Pulat kanë një “orë biologjike” që ndikohet nga ndriçimi.

  • Ato fillojnë të prodhojnë vezë kur kanë të paktën 14–16 orë dritë në ditë.

  • Drita nxit prodhimin e hormonit FSH (Follicle-Stimulating Hormone) që aktivizon vezoret.

📝 Nëse pulat marrin më pak se 12 orë dritë, prodhimi i vezëve bie ose ndalon fare.

🟢 2. Orari i ndriçimit të rekomanduar

Faza e jetës Orë ndriçimi në ditë Lloji i dritës
Cicat (0–6 javë) 18–20 orë Dritë e butë
Pula të reja (7–17 j) 12–14 orë Natyrale ose e kombinuar
Pula vezëdhënëse 14–16 orë Kombino natyrale + artificiale

💡 Dritën mund ta ndihmosh me llampa LED të bardha – të sigurojnë ndriçim të qëndrueshëm dhe janë ekonomike.

🟢 3. Si të shtosh dritë artificiale në mënyrë të sigurt?

  • Përdor kohëmatës elektrik (timer) që ndez dritën herët në mëngjes ose në mbrëmje.

  • Mos u mundoni të jepni dritë gjatë gjithë natës – pulat kanë nevojë për 8 orë errësirë për pushim.

  • Vendose dritën në tavanin e kotecit, me mbrojtje ndaj lagështisë.

  • Zgjidh dritë të bardhë natyrale (5000–6000K) për efektin më të mirë.

🟢 4. Çfarë ndodh nëse mungon drita?

  • 🟠 Rënie në numrin e vezëve ditore

  • 🟠 Rënie e kalciumit → vezë me lëvozhgë të hollë

  • 🟠 Pulat hyjnë në “pushim riprodhues”

  • 🟠 Mund të krijohet stres dhe grindje mes pulave

🟣 Përmbledhje

🗣️ “Drita është komandë për trupin e pulës – pa të, nuk ka prodhim.”
Zgjatja e ditës, pa e tepruar, është një nga teknikat më të thjeshta dhe më efektive për të rritur numrin dhe cilësinë e vezëve.

🔍 Detyrë praktike

  1. Sa orë dritë natyrale marrin pulat e tua tani?

  2. Nëse ke më pak se 14 orë, planifiko ndriçim artificial dhe vendos një timer.

  3. Shkruaj datën kur fillon ndriçimin dhe vëzhgo ndryshimin e prodhimit për 2 javë.